On 6 November, 2012 by BIBLIOTHEQUE
http://bibliotheque.gr/?p=8364
Somnus- Mneme, Ύπνος- Μνήμη μία παράσταση, αφορμή και αιτία, για να «ξυπνήσουμε» το συμμετοχικό μαζί και να συνομιλήσουμε με την χορογράφο Μάρω Γαλάνη
της Μαρίας Τσιράκου/*/
Κυρία Γαλάνη, η παράστασή σας ξεκινάει τυπικά με την επιβίβαση των «προσκεκλημενο- θεατών» στο λεωφορείο, από την κεντρική πλατεία της Πάτρας. Πότε ουσιαστικά ξεκίνησε για εσάς;
Το 2011 ήταν μια χρονιά με χιλιάδες ερωτήματα. Ερωτήματα για το δρόμο που έχουμε επιλέξει, για την κοινωνική – πολιτική μας κατάντια, για την προσωπική ευθύνη, για όσα υπήρξαν και για όσα δεν υπήρξαν. Ψιθύριζα σε άχρωμο τόνο χωρίς να σημειώνεται καμιά αλλαγή, ούτε μέσα μου ούτε γύρω μου, ήδη από το 2010. Το αβέβαιο θέλει συντροφιά, αλλιώς μετατρέπεται σε πανικό, είπα κάποια στιγμή κι αναζήτησα συντροφιά στο διάβασμα (γνωστός αποτελεσματικός τρόπος που ξέρω να χρησιμοποιώ από την εφηβεία μου) και έτσι καταβυθίστηκα στο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη. Ξαναδιάβασα το «Πεθαίνω σαν χώρα» κι από αυτό ξεκινώντας με τρόπο μονομανή, αιχμαλωτίστηκα στο απόλυτα ουσιώδες έργο του Δημήτρη Δημητριάδη! Είχε ήδη αρχίσει να ελπίζει ο ψίθυρος. Στην ορμή μου να μιλώ για αυτήν την άμεση σχέση (γιατί στο έργο του Δημητριάδη δεν προσέρχεσαι για να κατανοήσεις ένα νόημα, αλλά για να καλλιεργήσεις μια σχέση) μια παλιά μου μαθήτρια, μου είπε: «Μάρω δες το έργο του: Λήθη κι άλλοι τέσσερεις μονόλογοι με τον δικό σου χοροθεατρικό τρόπο».
Του τηλεφώνησα. Είπε ναι! Αυτός ο άνθρωπος, ο πιο σπουδαίος των Συγγραφέων του καιρού μας, κλίνει στην Αγάπη!
Αναζήτησα τους συνεργάτες μου σε μια μικρή, κλειστή ομάδα, που εκείνον τον καιρό εκπαίδευα στην κίνηση και στο χοροθέατρο. Δημιουργήθηκε έτσι ο πυρήνας με τις κυρίες Μ. Βουρδέρη, Β. Δουλουκιτάκη, Γ. Μπουτοπούλου και Μ. Μαμαρέλη για την υλοποίηση project στη Μνήμη. Οι κυρίες αυτές είναι το σώμα ερμηνευτών της παράστασης, με εξαίρεση την κυρία Μαμαρέλη που ερχόταν από Αθήνα κάθε βδομάδα και η ανυπαρξία budget μας τη στέρησε κατά τη φάση της σκηνικής απόδοσης.
Η μνήμη, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, αποτελεί δύναμη διπλής όψεως ψυχικής ενέργειας και χωρίζεται στη «μνήμη» της οποίας η λειτουργία έχει άμεση συνάφεια με την «εντύπωση» και «συντήρηση» των προσλαμβανόμενων στοιχείων από τη συνείδηση, και στην «ανάμνηση» που η ικανότητά της έγκειται στο να εντοπίζει και να αναγνωρίζει τα παρελθόντα γεγονότα, κατόπιν συλλογισμού. Ο Ύπνος, κατά τους αρχαίους, ήταν θεός και είχε δίδυμο αδερφό το Θάνατο και αδερφή τη Λήθη.
Θα είμαι σύντομη σε αυτήν την απάντηση παρότι θα μπορούσα να σας μιλώ μια ολόκληρη μέρα για Μνήμη, μια ολόκληρη νύχτα για τον Ύπνο, ένα ακόμη μερόνυχτο για τα Δυο Μαζί, μια ζωή για το Θάνατο.
Κλείνεις τα μάτια και παραδίνεσαι στον Ύπνο στο μαύρο σκοτάδι, έξω χρόνου. Άλλοτε απάνεμο λιμάνι τα όνειρά σου κι άλλοτε φουρτουνιασμένη άγρια θάλασσα οι εφιάλτες σου.
Και η μνήμη το ίδιο κάνει, ας μην το επαναλάβω, έξω χρόνου κι αυτή, σπαρακτικά σκληρή κι άλλοτε στοργικά τρυφερή. Στα δυο αυτά, Ύπνο και Μνήμη, αλλά και στο Θάνατο που παραφυλάει πίσω ακριβώς και από τα δυο, καταργώντας το Χρόνο, παραδίνεσαι την τελευταία στιγμή χωρίς να μπορείς να κάνεις πίσω.
Τα λόγια, είναι από την ποιητική συλλογή «Λύκος κι άλλα αντισώματα» του Γιάννη Ζαρκάδη. Γιατί επιλέξατε την ποίηση να μιλήσει μέσα από τα σώματα, ή μήπως τα σώματα να μιλήσουν μέσα από την ποίηση;
Δεν είναι η πρώτη φορά. Σχεδόν δουλεύω αποκλειστικά με την ποίηση. Σαπφώ, Joyce Mansour, Sylvia Plath, Κική Δημουλά, Γιάννης Βέλτσος, Μάτση Χατζηλαζάρου, Τίτος Πατρίκιος, Σπύρος Βρεττός είναι μερικοί από τους ποιητές τα λόγια των οποίων έχουν συνταξιδέψει με τα δικά μου «κείμενα δράσεων και τους χορούς μου».
Και πάντα μπερδεύονται οι ρόλοι. Πότε το σώμα να οδηγεί και πότε ο λόγος. Το αγαπώ βαθύτατα αυτό το γλυκό αλισβερίσι με οδηγητή και οδηγούμενο σε θέση ασταθή. Τη μια να παραδίνεσαι, την άλλη να προσέχεις.
Με την ποίηση του Γιάννη Ζαρκάδη συναντήθηκα με αφορμή το Somnus Mneme. Το έργο του «Αχερουσία Μνήμη» παλαιότερη ποιητική του συλλογή με καλημέρισε, κι «ο Λύκος και άλλα αντισώματα» με ξελόγιασε.
Πρέπει να μιλήσει κανείς για το έργο του Γιάννη Ζαρκάδη ξέχωρα, γιατί είναι Καταφυγή και Αναρώτημα το έργο του. Σπουδαίο πολύ!
Τιμή μεγάλη για μένα η εμπιστοσύνη που μου έδειξε.
Ο ποιητής Γ. Ζαρκάδης μας προτρέπει: «να πάρουμε τα φάρμακα της λησμονιάς να θυμηθούμε». Νοσούν τα σώματα κυρία Γαλάνη, τα σώματα των σύγχρονων αστών; Ποιο είναι το φάρμακο κατά τη γνώμη σας;
Ας μην ξεχωρίσουμε το Σώμα με διάθεση ταξικής ταξινόμησης (έχει μεγάλο ενδιαφέρον βέβαια, αλλά ίσως με άλλη αφορμή)
Νοσεί το Ανθρώπινο Σώμα. Νοσεί, ναι.
Πώς αλλιώς, αφού νοσεί η κοινωνία.
Πώς αλλιώς, αφού το Σώμα καταξιωμένο ή απαξιωμένο βρίσκεται σε διάλογο με την ιστορία, με την κοινωνία και τις συγκρούσεις της.
Πώς αλλιώς, αφού το σώμα είναι η καταγραφή των πάντων: αποσιωπήσεων, ηδονών, απαγορεύσεων, ενοχών, αλλά και της πείνας, της δίψας, της απόγνωσης, του φόβου και του θυμού.
Πώς;
Μη με ρωτάτε, αγαπημένη για τα φάρμακα, δεν έχω βεβαιότητες και με το φάρμακο δεν παίζεις.
Με αφορμή όμως την ερώτησή σας σκέφτηκα πως ο Γιάννης Ζαρκάδης προσδιορίζεται, ως πρόσωπο, από στοχαστική αυτοσυνυνειδησία και από δράση που επιχειρεί στα σοβαρά τη διόρθωση της κοινωνίας. Η ποίησή του, φωνή δυνατή κυρίως Υπαρξιακής αγωνίας, είναι ταυτόχρονα τρόπος να δηλωθεί απροκάλυπτα η βαθειά αντίθεσή του με την ανελεύθερη και άδικη κοινωνία. Νοιώθω πως αυτό κάνει τη Συνάντησή μου μαζί του πνευματικά ωφέλιμη.
Ποιο είναι το στοιχείο που καταφέρνει να «ενεργοποιήσει» το θεατή, ώστε να γίνει συμμέτοχος και δρών στην παράσταση;
Προϋπόθεση γι’ αυτήν την απάντηση είναι να δω την παράσταση ως θεατής κι αυτό το καταφέρνω (κάποτε, όχι πάντα και ποτέ σε απόλυτη διάσταση με το ρόλο μου) να το κάνω στην πρεμιέρα, που όμως ακόμη αυτή δεν έχει γίνει.
Μπορώ να μιλήσω για τις δικές μου προθέσεις. Μετά από μεθοδική αναζήτηση επέλεξα, πριν ο θεατής μπει στο θέατρο, να χρησιμοποιήσω τεχνικές που προκαλούν μια αντίδραση αυτοαποκάλυψης, κάποιων στοιχείων προσωπικών που δεν είναι κατ’ ανάγκη ιδιωτικά. Τεχνικές οι οποίες ενδυναμώνουν την ενεργοποιημένη κατάσταση θεατή και την ετοιμότητά του για ανάκληση «αθέμιτων» αναμνήσεων κατά τη διάρκεια της «ενδοθεατρικής» παράστασης.
Αφήγηση-Αλληλεπίδραση, Χώρος-Χρόνος, Έσω-Έξω Ατομικό-Συλλογικό, ιστορίες-Ιστορία, ανάκληση της ανάμνησης, με τελικό σκοπό;
Αφήγηση γιατί είναι εξορισμού αλληλεπιδραστική
Χώρος και Χρόνος γιατί η σύνθεσή τους είναι ο χορός
και γιατί η διαχείρισή τους είναι η Ύπαρξη ( Dasein)
Έσω κι Έξω από το Ιδιωτικό στο Δημόσιο και από την προσωπική μνήμη στην μνήμη της ιστορίας του ανθρώπου
γιατί:
Η διαδικασία της ενθύμησης ολοκληρώνεται πάντα με το πρόσωπο στην θέση του μέλους κοινωνικής ομάδας
Η μικρή ιστορική αναδρομή (προσωπική) μπορεί να οδηγήσει στη μεγάλη ιστορική αναδρομή (κοινωνική)
και διότι:
Ο πιθανός τρόπος να κριθεί το κοινωνικό μας μέλλον με επαρκώς εσωτερική συμμετοχική ματιά και να σωθούμε είναι η Μνήμη η Ζωή μας ολόκληρη που περιέχει την Αγάπη.
Bio
Η Μάρω Γαλάνη γεννήθηκε στην Πάτρα. Είναι χορογράφος και πανεπιστημιακός.
Σπούδασε κίνηση, ρυθμό, χορό στη Ελλάδα, το Βέλγιο και τη Βουλγαρία από όπου απέκτησε το Διδακτορικό της στο ρυθμό & το θέατρο από National Academy of Sports & National Academy for Theatre & Film Arts της Σόφιας.
Διδάσκει κίνηση χορό και θέατρο στο Παιδαγωγικό τμήμα, Πανεπιστήμιο Πάτρας. Στο εξωτερικό έχει διδάξει χορό και θέατρο, στο New Bulgarian University και Academy of TV, Cinema, Sofia, Bulgaria.
Έχει δώσει σεμινάρια χορού και κίνησης για χορευτές και ηθοποιούς καθώς και θεάτρου σε παιδαγωγούς, στην Ελλάδα (ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας με Λυδία Κονιόρδου και Γιάννη Βόγλη, Πανεπιστήμια Πατρών, Αθηνών Θεσσαλονίκης κλπ) καθώς και στο εξωτερικό, (Sofia & Blagoevgrad Βουλγαρίας, Wien Austria, Manchester Great Britain, Lecce Italy κλπ).
Χόρεψε και χορογράφησε για τις ομάδες Sing International Dance Company, Bruges, Belgium, για την Druzba, Sofia, Bulgaria, για το Γαλλογερμανικό κανάλι πολιτισμού Αrte το «Χαίρε Νύμφα» στο ντοκιμαντέρ «The champions of Olympia» και περισσότερες από 20 παραστάσεις για τις ελληνικές ομάδες «Εύτρωτον Σώμα» και «Studio Ekfrasis a Dance theatre Ensemble»
Έχει κάνει την επιμέλεια κίνησης και χορογραφίες σε παιδικές και θεατρικές παραστάσεις ενδεικτικά αναφέρονται: («Trojans Women» «Antigone» «Elektra» «Wealth» «Orfei – Argonaftika» σκηνοθεσίες των M. Mintseva & Alexander Iliev κ.α. Sofia, Bulgaria στην Ελλάδα «Τρωάδες» «Πλούτο» και «Λυσιστράτη» σε σκηνοθεσίες Ε. Στιβανάκη, Ν. Τσαπακίδη «Χορός του θανάτου» του Strindberg σε σκηνοθεσία Γιάννη Βόγλη, Ιntermezzi για θεατρικές παραστάσεις Μολιέρου «Κατά φαντασίαν ασθενής» «Αρχοντοχωριάτης» σε σκηνοθεσίες Στάμου, Παπαϊωάννου κ.α.
INFO
Από 7 ως 11 Νοεμβρίου 2012, ώρα 8.30,
στο Θεατράκι Μελίνα Μερκούρη και το Αίθριό του, στο Πανεπιστήμιο Πατρών
SOMNUS – MNEME
μια παράσταση για τον Ύπνο και τη Μνήμη
Σύνθεση και χορογραφία Μάρως Γαλάνη
Η αρχική έμπνευση εδρεύει στο έργο «Λήθη κι άλλοι τέσσερις μονόλογοι» του Δημήτρη Δημητριάδη
Τα λόγια της παράστασης είναι από την ποιητική συλλογή
«Λύκος κι άλλα αντισώματα» του Γιάννη Ζαρκάδη
Ερμηνεύουν:Μαριεντίνα Βουρδέρη
Βούλα Δουλουκιτάκη
Γεωργία Μπουτοπούλου
Τίτα Νικολοπούλου
Μαρία Στειακάκη
Απόστολος Τσέφος
Μουσική: Γιάννης Μουρτζόπουλος
Τραγούδι: «Army of me» Bjork
kατασκευή σκηνικών αντικειμένων: Παντελής Χατζόπουλος
Φωτισμοί: Θάνος Ψαράς
Χειρισμός ήχου: Μαρία Τσουμπού
Μαζί με την κράτηση της θέσης στο θέατρο, γίνεται και κράτηση θέσης στο λεωφορείο στο 6930349274
«Τι είναι η πόλη μου;
Κορίνθου και Μαιζώνος,
Ρήγα Φεραίου και Αγίου Ανδρέου
τέσσερις δρόμοι που με σφάζουνε
γωνιές, που ψάχνω να σωθούμε»